“Drie minuten” - Levens redden dankzij rookmelders

De tijd die slachtoffers nodig hebben om hun huis te verlaten in geval van brand, en die vroeger naar schatting zeventien minuten bedroeg, wordt intussen geschat op drie korte minuten - minder dan de helft van de gemiddelde responstijd van de Brusselse brandweer, die acht minuten bedraagt. ​ 

Drie minuten is de tijd die je nodig hebt om een koffie te maken. 

Drie minuten is de tijd die je nodig hebt om je tanden te poetsen. 

Drie minuten is ook de tijd waarin je alles kwijt bent in een brand.

Terwijl de vlammen in moderne woningen zich sneller verspreiden door de bouwmethodes en -materialen, de samenstelling van het meubilair en de toename van elektrische apparaten op batterijen, blijft de bewustwording van het belang van brandpreventie onderontwikkeld in Brussel en in het hele land. 

In het Brussels Gewest moeten momenteel alleen huurwoningen uitgerust zijn met autonome rookmelders, waardoor 40% van de woningen buiten het wettelijk kader valt. Deze apparaten, die verkocht worden voor enkele tientallen euro's, spelen nochtans een cruciale rol in de vroegtijdige detectie van rook en vormen een niet te overtreffen investering op het gebied van kostenefficiëntie. Vandaar de goedkeuring van een nieuwe reglementering die ingaat vanaf 1 januari 2025: 

• De verplichting om rookmelders te plaatsen in alle Brusselse woningen en niet langer alleen in huurwoningen.
• De verplichting om een onderling verbonden of gecentraliseerd detectiesysteem te plaatsen als er vier of meer individuele melders in de woning zijn (behoudens uitzonderingen).

De verschillende soorten apparaten en de manier waarop melders moeten worden geplaatst, worden gedetailleerd beschreven iop de website brandweer.brussels en in een brochure die binnenkort onder het grote publiek wordt verspreid. ​ 

Brussel in lijn met de andere gewesten

Het doel van deze maatregelen is om het aantal vermijdbare branden te voorkomen dat zich elk jaar in het Gewest voordoet, en tegelijkertijd opnieuw een veiligheidscultuur rond woningbranden te introduceren. ​ Met 586 meldingen in 2021, 568 in 2022 en al 560 voor de periode van 1 januari tot 11 augustus 2023 blijft het aantal woningbranden dramatisch hoog in het Brussels Gewest. 

Deze uitbreiding van de wetgeving zal Brussel op één lijn brengen met de andere gewesten van het land, aangezien de norm al enkele jaren van kracht is in Vlaanderen (2020) en Wallonië (2006). Ondanks deze opeenvolgende positieve veranderingen lijkt ons land jammer genoeg nog steeds achter te lopen op sommige van onze buurlanden. Ter vergelijking: in Nederland (17.872.724 inwoners) vielen vorig jaar slechts 36 doden bij woningbranden, ten opzichte van 76 in België (11.697.557 inwoners), waarvan 10 alleen al in het Brussels Gewest. 

Uit de Brandveiligheidsmonitor 2018, een onderzoek en bevraging van 2.143 Belgen georganiseerd door ANPI (de Nationale Vereniging voor Brand- en Diefstalbestrijding) en de FOD Binnenlandse Zaken blijkt dat de gemiddelde Belg niet wakker ligt van brandveiligheid in zijn woning. Slechts 1 op 4 zou zich wel zorgen maken. Bovendien zijn slechts drie op de vijf de Belgen bereid om te investeren in brandveiligheid.

De bevraging toonde ook dat er slechts bij 65% van de respondenten in het Brussels Gewest een rookmelder in hun woning aanwezig is, terwijl er in de andere Gewesten van ons land sprake is van 75%. Nog volgens deze nationale enquête daalde tussen 2016 en 2018 het aantal rookmelders in het Brussels Gewest van 75 naar 65%.

“3 minuten, zo weinig tijd heeft een brand nodig om zich te verspreiden in je woning. Het plaatsen van rookmelders in alle woningen is een eenvoudige maar uiterst effectieve manier om levens te redden en schade te beperken. Nochtans blijkt uit de realiteit dat niet iedereen op de hoogte is van de levensreddende kracht van een kwaliteitsvolle rookmelder. Er is nog aanzienlijke ruimte voor verbetering, met name onder eigenaar-bewoners. Maar zelfs in huurwoningen, waar de verplichting al sinds 2004 van kracht is, voldoet lang niet iedereen altijd aan de regels. Om onze boodschap kracht bij te zetten lanceren we midden volgend jaar een grootschalige sensibilisatiecampagne die iedereen bewust moet maken dat dit kleine apparaat een enorm verschil kan maken.” Zegt Ans Persoons, Brussels staatsecretaris bevoegd met Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp", zegt Ans Persoons, staatssecretaris bevoegd voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp

"Het voorkomen van woningbranden moet opnieuw een prioriteit worden, want het is een cruciale veiligheidskwestie die ervoor zorgt dat levens gered kunnen worden. De balans die jaar na jaar wordt opgemaakt, is rampzalig: om nog maar te zwijgen van de onvermijdelijk hoge materiële kosten en de menselijke tol die, met het duizelingwekkende aantal doden en gewonden, gewoonweg onduldbaar is - vooral omdat de slachtoffers die het hardst worden getroffen vaak de meest kansarmen zijn, waaronder veel ouderen. Met het filmpje "Drie minuten" willen we mensen eraan herinneren dat ze in een paar seconden alles kunnen verliezen en dat eenvoudige preventiemiddelen hun leven en dat van hun naasten kan redden", aldus Nawal Ben Hamou, staatssecretaris bevoegd voor Huisvesting.

​Alle praktische en technische informatie over het type rookmelders, hun plaatsing en de specifieke kenmerken van gekoppelde of gecentraliseerde apparaten zal binnenkort beschikbaar zijn.
​
​Aan het einde van het eerste semester van 2024 volgt een grootschalige bewustmakingscampagne.